Port Warszawa

Rodzinna opieka zastępcza

Co to jest rodzina zastępcza?

Rodzina zastępcza jest tymczasową formą opieki nad dzieckiem.

W rodzinach zastępczych umieszcza się dzieci, których rodzice zostali trwale lub czasowo pozbawieni praw rodzicielskich lub gdy władza ta została im ograniczona.

Rodzinna opieka zastępcza jest formą pomocy dzieciom i rodzinom w kryzysie.

Najlepiej w rodzinie

Naturalnym i najwłaściwszym miejscem dla każdego dziecka jest rodzina.

Kiedy w rodzinie pojawia się kryzys, kiedy nie jest on zażegnany w odpowiednim momencie i dziecko nie może pozostać w swoim domu, najczęściej umieszcza się je w instytucji (dom dziecka). To jest dominujący w Polsce scenariusz. W wielu krajach tego typu placówki już nie istnieją, dzieci trafiają do miejsc najbardziej zbliżonych do rodzinnego domu: rodzin zastępczych lub małych placówek o rodzinnym charakterze.

najlepiej w rodzinie – jeśli nie w biologicznej, to w zastępczej

Rodzaje rodzin zastępczych:

• Spokrewniona – mogą ją stworzyć najbliżsi krewni dziecka, czyli dziadkowie lub rodzeństwo (babcia, dziadek, brat, siostra),
• Niezawodowa – może ją stworzyć zarówno dalsza rodzina, jak i osoby niespokrewnione z dzieckiem,
• Zawodowa – to taka rodzina, z którą starosta zawiera umowę o pełnienie funkcji rodziny zastępczej zawodowej – jeden z opiekunów otrzymuje stałe wynagrodzenie miesięczne. Czas trwania umowy: minimum 4 lata.

Istnieją dwa szczególne typy zawodowej rodziny zastępczej:
– pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego – jak sama nazwa wskazuje jest to rodzina będąca rodzajem „pogotowia” dla dzieci. W takiej rodzinie dziecko przebywa do 4 miesięcy, jednak w uzasadnionych przypadkach okres ten może być przedłużony do momentu rozstrzygnięcia sytuacji dziecka.
– specjalistyczna – w takiej rodzinie przebywają dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności, dzieci które mają kłopoty w funkcjonowaniu społecznym oraz małoletnie matki z dziećmi.

• Rodzinny dom dziecka – to miejsce, w którym może przebywać nie więcej niż ośmioro dzieci. Z osobą prowadzącą rodzinny dom dziecka starosta zawiera umowę o świadczenie usług, z tytułu której przysługuje stałe wynagrodzenie miesięczne. Prowadzący rodzinny dom dziecka może liczyć na finansowe wsparcie powiatu na pokrycie kosztów utrzymania i eksploatacji domu. Czas trwania umowy: minimum 5 lat.

Kto może stworzyć rodzinę zastępczą?

Rodzinę zastępczą lub rodzinny dom dziecka może stworzyć małżeństwo lub osoba niepozostająca w związku małżeńskim, jeżeli:

• nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe,
• nie jest i nie była pozbawiona władzy rodzicielskiej, oraz władza rodzicielska nie jest jej ograniczona ani zawieszona,
• wypełnia obowiązek alimentacyjny,
• nie jest ograniczona w zdolności do czynności prawnych,
• uzyska od lekarza podstawowej opieki zdrowotnej zaświadczenie o stanie zdrowia,
• przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
• zapewni dziecku odpowiednie warunki bytowe i mieszkaniowe (zaspokajanie indywidualnych potrzeb dziecka, m.in. rozwoju emocjonalnego, fizycznego i społecznego, właściwej edukacji i rozwoju zainteresowań, wypoczynku i organizacji czasu wolnego).

W przypadku rodziny zastępczej niezawodowej co najmniej jedna osoba tworząca tę rodzinę musi posiadać stałe źródło dochodów.

Jak zostać rodziną zastępczą?

• zgłosić do organizatora rodzinnej opieki zastępczej i umówić na pierwsze spotkanie informacyjne,
• odbyć spotkanie informacyjne oraz 2-3 spotkania z psychologiem,
• odbyć szkolenie, którego program jest zatwierdzony przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej i zawiera zagadnienia z zakresu: prawa rodzinnego, systemu pieczy zastępczej, pedagogiki, psychologii rozwojowej i wychowawczej, podstaw wiedzy o rozwoju fizjologicznym, zdrowiu dziecka, z zakresu rozpoznawaniu potrzeb dziecka, znaczenia rodziny biologicznej w życiu dziecka (więź – nawiązywanie i rozbudowanie stałych relacji, strata, komunikacja, poczucie wartości),
• zapoznać się z doświadczeniami rodzin, które sprawują pieczę zastępczą – 10-godzinne praktyki we wskazanej rodzinie zastępczej,
• otrzymać kwalifikację do pełnienia funkcji rodziny zastępczej,
• przyjąć do domu dziecko na podstawie decyzji sądu.

Organizator Rodzinnej Pieczy Zastępczej

Od 01.01.2012 w każdym powiecie w Polsce rodzinną opieką zastępczą zajmuje się Organizator. W stolicy funkcję tę pełni Warszawskie Centrum Pomocy Rodzinie, w którym można uzyskać odpowiedzi na wszelkie pytania związane z rodzinną opieką zastępczą:
ul. Lipińska 2, 01-833 Warszawa
tel. 22 599 71 20
e-mail: sekretariat@wcpr.pl
www.wcpr.pl